Tiếp tục chương trình Kỳ họp, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về các Dự án Luật sửa đổi liên quan đến giáo dục và đặc biệt là Dự thảo Nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn ĐBQH TP Hà Nội, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam) đánh giá cao cơ quan soạn thảo đã chuẩn bị dự thảo công phu, thể hiện tư duy đột phá và tiếp cận hiện đại.
Đại biểu Nguyễn Thị Lan bày tỏ sự đồng tình với các điểm mới của Dự thảo, đặc biệt là cơ chế phát triển nguồn nhân lực được thiết kế linh hoạt hơn. Theo đó, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo được trao thêm quyền chủ động trong quản lý đội ngũ; các cơ sở giáo dục đại học và nghề nghiệp cũng được mở rộng quyền tự chủ về nhân sự.
Đáng chú ý, chính sách đãi ngộ giáo viên đã được hoàn thiện theo hướng thiết thực, với mức phụ cấp ưu đãi từ 70%–100% và cơ chế tự chủ chi thu nhập tăng thêm. “Đây là bước đổi mới quan trọng, vừa tháo gỡ vướng mắc lâu dài, vừa nâng cao đời sống và vị thế của đội ngũ nhà giáo”, bà Lan nhấn mạnh.
Tuy nhiên, đi sâu vào vấn đề chiến lược, GS.TS. Nguyễn Thị Lan chỉ ra một “khoảng trống chính sách” quan trọng trong Dự thảo.
Theo đại biểu, trong khi Dự thảo đã có quy định ưu tiên vượt trội cho văn hóa, nghệ thuật, y tế, thì lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp – trụ đỡ của nền kinh tế – lại chưa được đặt lên hàng ưu tiên chiến lược tương xứng.
Thực tế cho thấy, các ngành “xương sống” như khoa học đất, khoa học cây trồng, bảo vệ thực vật, khuyến nông, phòng chống thiên tai hay công nghệ sau thu hoạch… đang gặp khó khăn lớn trong việc thu hút người học.
“Đây đều là những ngành có vai trò đặc biệt quan trọng đối với an ninh lương thực, thích ứng biến đổi khí hậu và phát triển nông nghiệp bền vững”, bà Lan khẳng định. Nguyên nhân của tình trạng này là do đặc thù nghề nghiệp vất vả, thu nhập chưa hấp dẫn và thiếu các chính sách hỗ trợ đủ mạnh.
Dẫn chứng kinh nghiệm từ Hàn Quốc, Singapore, Israel và EU, đại biểu Nguyễn Thị Lan cho biết các quốc gia này đã giải quyết thành công bài toán nhân lực ngành khó thông qua học bổng mục tiêu, cam kết việc làm và tái định vị hình ảnh ngành nghề.
Từ đó, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam kiến nghị Quốc hội bổ sung các cơ chế ưu tiên cụ thể cho các ngành thiết yếu nhưng khó tuyển sinh. “Tôi đề nghị bổ sung các cơ chế ưu tiên như học bổng mục tiêu, tín dụng ưu đãi theo ngành, đặt hàng đào tạo và đầu tư mạnh cho phòng thí nghiệm, mô hình thực hành”, đại biểu nêu rõ.
Đồng thời, đại biểu cũng đề nghị bổ sung cơ chế dự báo nhu cầu nhân lực quốc gia theo ngành. Hiện nay, quy mô đào tạo còn dựa nhiều vào tín hiệu thị trường tự phát, dẫn đến tình trạng lệch cung – cầu: nơi thừa vẫn thừa, trong khi các lĩnh vực thiết yếu phục vụ an ninh lương thực và quản lý tài nguyên lại thiếu hụt nhân lực chất lượng cao.
“Cần giao Chính phủ xây dựng và công bố định kỳ dự báo nhân lực quốc gia để định hướng đào tạo và phân bổ nguồn lực hợp lý”, đại biểu Nguyễn Thị Lan kiến nghị.
Chi tiết xem tại: https://vtcnews.vn/gs-ts-nguyen-thi-lan-can-co-che-dac…